GŁOS - INSTRUMENT NIEZWYKŁY

Każdy z nas ma w sobie niezwykły instrument,  którym może nie tylko tworzyć i wykonywać muzykę, ale także komunikować się, wyrażać emocje. Jest nim nasz głos.

Gdyby chcieć  sklasyfikować go podobnie jak inne instrumenty, trzeba by powiedzieć, że to rodzaj instrumentu dętego (choć obecność  „strun głosowych” może być myląca). W naszej krtani gra bowiem słup powietrza, przechodzący przez wąską szczelinę między fałdami lub więzadłami głosowymi (to na nie potocznie mówimy „struny”). Tak wygląda nasz instrument „od środka”, gdy śpiewamy:  OBEJRZYJ FILMIK!

Głos jest z jednej strony instrumentem bardzo wygodnym, nie wymaga strojenia, pakowania do futerału, wymiany strun, włosia, poduszek, ustników… Nie trzeba wieloletnich ćwiczeń, by w miarę poprawnie się nim posługiwać.  Z drugiej jednak strony – narażony jest na choroby, przemęczenie, wpływ środowiska (dym, zanieczyszczenie). Jego brzmienie zmienia się z wiekiem i stanem zdrowia. Zdrowiem głosu zajmują się lekarze foniatrzy i w pewnym zakresie również laryngolodzy.

Zasadniczo ze względu na barwę i skalę (czyli rozpiętość od najniższego do najwyższego dźwięku) głosy możemy podzielić na kilka grup, jednak podział ten ma nieco uzasadnienia tylko w muzyce klasycznej i chóralnej. W „rozrywce” używa się głównie środkowej części skali głosu, więc podziały te nie są aż tak istotne.  Skalę głosu mierzy się w oktawach (oktawa to odległość 8 stopni gamy, np. między niskim a wysokim „do”).

Oto jak brzmią poszczególne głosy kobiece i męskie. Kliknij na nazwę głosu aby posłuchać.

	GŁOSY ŻEŃSKIE	GŁOSY MĘSKIE
WYSOKIE	SOPRAN Jego odmianą jest sopran koloraturowy, bardzo wysoki i „zwinny”)	KONTRATENOR Bardzo rzadko spotykany głos, tenor o dużej skali w górę, brzmiący praktycznie jak sopran, czasem wręcz nazywany męskim sopranem
		TENOR
ŚREDNIE	MEZZOSOPRAN *	BARYTON
NISKIE	ALT ** Jego odmianą jest kontralt, najniższy głos kobiecy; kontralty bardzo nisko mówią, ale mogą mieć bardzo szeroką skalę głosu.	BAS

* Początek brzmi altowo, ale dalej słychac juz barwę i skalę mezzosopranową
** W opisie filmu jest określenie "kontralt", bo w baroku kontraltami nazywano WYSOKO BRZMIĄCE alty, analogicznie jak w przypadku kontratenorów

Specyficznym sposobem śpiewania jest falset (głos brzmiący sztucznie, tak jakby mężczyzna próbował naśladować kobietę), a także jodłowanie (szybkie przeskakiwanie z głosu pełnego na falset i z powrotem, z zahaczeniem o dźwięk przejściowy).

Zapraszam teraz na kartę MULTIMEDIA.  Tam obiecany filmik z rekordu Guinessa w śpiewaniu  wysokich dźwięków. Obiecanego kontratenora śpiewającego tenorem i sopranem na zmianę macie w linku w tabelce powyżej :)

Zapamiętaj:
co to jest skala i barwa głosu?
jaki lekarz zajmuje się krtanią?
jak brzmią różne rodzaje glosu?
co to jest falset i jodłowanie?